Bệnh thuyên tắc phổi được mệnh danh là kẻ giết người thầm lặng khiến cho rất nhiều người lập tức rơi vào trạng thái khó thở dẫn tới hôn mê thậm chí là tử vong . Đối với những người đi xe đạp , nên nắm vững những điều cơ bản về căn bệnh này để có thể phòng tránh và ngăn ngừa những hậu quả đáng tiếc xảy ra khi đi xe đạp.
1. Thuyên tắc phổi là gì?
Thuyên tắc phổi sẽ xảy ra khi mà có một hoặc nhiều động mạch máu bên trong phổi bị tắc khiến do máu không lưu thông được .Theo những kết quả xác nhận trong hầu hết các ca bệnh thuyên tắc phổi xảy ra đó là do những cục máu đông di chuyển từ những nơi khác của cơ thể đến và nhiều nhất vẫn là ở chân . Thuyên tắc phổi không trừ một ai , có thể xảy ra bất cứ khi nào đối với cả những người khỏe mạnh . Các dấu hiệu giữa mỗi người có thể khác nhau nhưng thường xảy ra bất ngờ có thể là triệu chứng đau ngực , khó thở hay những cơn ho ra máu đàm .Thuyên tắc phổi là một bệnh khá nghiêm trọng vì nó đe dọa tính mạng của bất cứ ai . Việc để có thể ngăn ngừa đó chính là ngăn ngừa những cục máu đông ở chân di chuyển lên phổi .
- Nguyên nhân
Tĩnh mạch phổi bị tắc xảy ra khi một vật thường là một cục máu đông đi vào một động mạch trong phổi . Những cục máu đông thường được bắt nguồn từ các tĩnh mạch sâu của chân nhưng cũng có thể đến từ các bộ phận khác của cơ thể . Tình trạng này được gọi là huyết khối tĩnh mạch sâu ( DVT)
Thỉnh thoảng các chất khác có thể gây tắc nghẽn bên trong các mạch máu trong phổi . Ví dụ như :
– Chất béo từ bên trong tủy của xương bị gãy
-Một phần của những khối u
-Bong bóng khí
Trong hầu hết những trường hợp nhiều cục máu đông có liên quan , các mô phổi được phục vụ bởi động mạch có thể bị chặn và có thể bị chết . Điều này làm cho hoạt động tuần hoàn của phổi trở nên khó khăn hơn trong việc cung cấp oxy cho các phần còn lại của cơ thể .Bởi vì tĩnh mạch phổi thường xảy ra luôn luôn kết hợp với các khối tĩnh mạch sâu nên một số bác sĩ đã gắn hai vấn đề lại với nhau.
2.Các triệu chứng thường gặp đối với người bệnh thuyên tắc phổi
Các triệu chứng thuyên tắc phổi gây ra có thể thay đổi rất nhiều . Tùy thuộc vào những liên quan đến phổi , kích thước của những cục máu đông như thế nào , cũng như sức khỏe tổng thể đặc biệt là sự có mặt hay vắng mặt của bệnh phổi hay bệnh tim tiềm ẩn .Một số dấu hiệu và triệu chứng thường gặp có thể bao gồm:
-Khó thở , triệu chứng này thường xuất hiện đột ngột và xảy ra cho dù bạn đang hoạt động hay đang trong những quá trình nghỉ ngơi .
-Đau tức ngực : Bạn hoan toàn có thể cảm thấy những cơn đau tim và có thể cảm thấy như những cơn đau tim trở nên đặc biệt sẽ đau hơn khi hít thở sâu , ho , ăn uống hay uốn cong người khi đứng lên . Những nỗi đau này dường như sẽ tệ hơn với nỗ lực gắng sức nhưng dường như sẽ không mất đi khi nghỉ ngơi
-Những cơn ho có thể xuất hiện máu đàm
Các triệu chứng có thể bao gồm kèm theo :
+Thở khò khè
+Chân bệnh nhân có thể bị sưng phù
+Niêm mạch hoặc da chuyển sang màu hơi xanh
+Mồ hôi trên da tiết ra quá nhiều
+Nhịp tim nhanh hoặc nhịp tim không đều
+Mạch đập yếu
+Choáng váng hoặc có thể bị ngất xỉu
Bệnh thuyên tắc phổi có thể khiến bạn bị đe dọa và tính mạng , do đó hãy tìm đến ngay những bác sĩ chăm sóc y tế để có thể cảm thấy dễ thở hơn .
3.Những trường hợp điển hình bị thuyên tắc phổi
Vào ngày 17 tháng 11 năm 2006 , Mike Friedman (Optum-Kelly Benefit Strategies), 24 tuổi, đã cảm thấy một cơn đau dữ dội qua thân mình. “Tôi chưa từng thở quá,” anh nói. “Nó giống như một con đau ngu si đần độn xé toạc ngực của tôi.” Khi đang xem phim trên ô tô anh quay sang người bạn mình và nói “Chúng ta cần đến bệnh viện. Tôi nghĩ mình đang bị đau tim. ”
Bốn mươi phút sau, Friedman đã được các bác sĩ xem xét và đánh giá tại Trung tâm Y khoa Đại học Pittsburgh, không phải vì một cơn đau tim, nhưng đối với một bệnh nhân mắc phải bệnh thuyên tắc phổi thì một cục máu đông cũng có khả năng gây chết người vì bị tắc phổi .
Thông thường với rất ít những cảnh báo , gần 300.000 người đã bị tử vong vào mỗi năm bởi những cục máu đông bị tắc nghẽn bên trong phổi . Không có nguyên nhân gây ra tử vong đột ngột ở những người khỏe mạnh hơn là thuyên tắc phổi (Goldhaber, 2004).
Đầu tiên , những cục máu đông được gọi là hình thức huyết khối tĩnh mạc sâu ( DVT) thường ở bắp chân . DVT di chuyển từ phần tĩnh mạch đến phía bên phải của tim để bơm cục máu đông đến phổi . Do không được phát hiện sớm và điều trị điều này đã ngăn chặn máu di chuyển đến phổi và cuối cùng gây ngừng tim . Tổng cộng có tới 900.000 người bị thuyên tắc phổi mỗi năm và nhiều người trong số đó là những người khá khỏe mạnh .
Bệnh thuyên tắc phổi không phải không phải là chưa từng thấy trong các cuộc peloton chuyên nghiệp . Rwandan một tay đi xe đạp chuyên nghiệp Adrien Nyonshuti (MTN-Qhubeka) đã mất trong mùa giải 2013 của mình vì căn bệnh thuyên tắc phổi của mình . Nhà vô địch Vuelta a España Chris Horner bị một cơn thuyên tắc phổi vào năm 2011. Chuyên gia hàng đầu Frank Vandenbroucke không may mắn như vậy. Đó là sự kết hợp của bốn yếu tố quan trọng khiến cho Friedman phải đi xuống phòng cấp cứu UPMC đêm đó.
Vào cuối tháng 10 năm 2006, Friedman đã được phẫu thuật để loại bỏ một vết đau lưng tái phát. Những gì anh ta không biết vào thời điểm đó là anh ta mang một đột biến di truyền được gọi là Factor V Leiden – một trong khoảng 16 biến thể di truyền đã biết có thể gây rối loạn đông máu. Phẫu thuật, kết hợp với bộ gen của Friedman, đã đưa cơ chế đông máu của anh vào thiết bị cao.
Vào ngày 6 tháng 11, anh lái xe 1.600 dặm không ngừng từ nhà của ông tại Trung tâm Đào tạo Olympic ở Colorado Springs cho gia đình ở Pittsburgh. Thúc đẩy hơn một chút so với và việc ngừng uống cà phê hay mất nước trở thành bạn thân của Friedman trong khi lái xe .Tồi tệ hơn khi thời gian bất động như trên báy bay thường hình thành ra DVT . Một khi cục máu đông đã được nhổ bỏ tận gốc khỏi chân của mình thì chuột rút là những dấu hiệu không đổi sẽ cảnh báo sớm rằng một DVT có thể hình thành trong chân của mình .
3. Cảnh báo những dấu hiệu thuyên tắc phổi đối với người đi xe đạp là :
– Những cơn khó thở – thường xuất hiện khá đột ngột và luôn trở nên tồi tệ hơn khi gắng sức
– Đau ngực – không chỉ “đau tim”, mà còn đau khi bạn hít thở sâu, ho hoặc cong ở thắt lưng. Dường như nó không hề biến mất .
– Ho kèm theo đàm lẫn trong máu
– Đau chân và / hoặc sưng – thường ở bên của bắp chân .
– Da bị biến dạng và / hoặc đổi màu có thể xanh tái đi
– Nhịp tim bất thường hơn
-Xuất hiện những nôi lo âu, choáng váng và / hoặc chóng mặt.
Nếu như bạn có hai hay nhiều hơn các triệu chứng này thì chắc đó là thời gian để có thể đánh giá ngay lập tức. Nếu như bệnh không được điều trị thì có tới 30% các cơn thuyên tắc phổi cấp tính có thể dẫn đến tử vong . Khi ở trong một bệnh viên những xét nghiệm thường được sử dụng để có thể chuẩn đoán DVT .
Thông thường chụp x-quang cho ngực được thực hiện để có thể loại trừ các rối loạn khác . Một lần siêu âm chân của bạn dường như có thể xác định sự hiện diện của DVT . Công việc xét nghiệm máu có thể cho biết cơ chế đông máu của cơ thể bạn có phải là nguyên nhân gián tiếp hay không.
Chụp X quang phổi còn được gọi là tiêu chuẩn đầu vào cho việc chuẩn đoán bệnh thuyên tắc phổi .Một lượng nhỏ chất chứa i ot được tiêm vào tĩnh mạch nơi bàn tay hay cánh tay. Những bài kiểm tra nhanh cũng như hình ảnh được chụp lại sau khi tiêm chỉ mất vài phút để có thể thu thập . Bất kỳ những cơn thuyên tắc nào được xem là nguy hiểm đối với tính mạng.
Bây giờ các bác sĩ của bạn đã chuẩn đoán các căn bệnh thuyên tắc phổi , bạn có thể được điều trị bằng nhiều liệu pháp chống đông máu khác nhau . Với bao lâu bạn sẽ vẫn còn liệu pháp chống đông máu , khi bạn có thể quay trở lại trên chiếc xe đạp của mình với những câu hỏi quan trọng cho bất kỳ tay đua xe đạp nào .
Ngay lập tức bạn sẽ kiên trì vì những tổn thương do những cục máu đông gây ra cho phổi và chân của bạn cần thời gian để chữa lành .Sưng chân thường tồi tệ hơn sau khi bị DVT vì thế các bác sĩ dường như có thể yêu cầu bạn mang tất để có thể nén nó lại . Bạn có thể thấy rằng những hành động đi bộ lên trên cầu thanh chỉ khiến bạn bị khó thở sau vài tuần.
Các vấn đề về quản lý y tế phức tạp cho các bác sĩ nó dường như có thể mất đến vài tuần cho đến khi sinh lý học cá nhân của bạn và các bài thuốc bắt đầu hành động trong sự hài hòa . Bạn cũng có thể thấy mình sẽ phải phụ thuộc vào các loại thuốc chống đông trong một thời gian.
Có rất nhiều khả năng bạn sẽ trở lại trên những chiếc xe đạp nhưng có lẽ sẽ không mạnh như Friedman . Vào tháng 5 năm 2007 sau sáu tháng khi bị thuyên tắc phổi thì Friedman đã chạy đua trong bốn ngày . Vào tháng 12 năm 2007 thì Frieaman cũng dã dành chiến thắng trong những cuộc đua Olympics trên đường đua Bắc Kinh để củng cố vị trí của mình với đội tuyển Olympic Mỹ . Vào tháng 4 năm 2008 , anh đã chạy đua vòng quanh Paris-Roubaix, khi anh chạy đua với sự hỗ trợ của người đánh bại vị trí thứ tư và đồng đội của Garmin là Martijn Maaskant. Sự trở lại của anh có thể được đánh giá là khá thành công và nỗ lực không mệt mỏi
Trên đây là những kiến thức hữu ích khi đối với bất cứ ai , bạn hãy đề phòng những triệu chứng của bệnh thuyên tắc phổi này để có thể có những cách phòng tránh và đảm bảo an toàn cho sức khỏe . Khi bạn đi xe đạp nếu như gặp phải những triệu chứng bất thường như trên hãy dừng lại và tìm đến sự trợ giúp y tế ngay để có thể can thiệp sớm nhất .
>>>Có thể bạn quan tâm : Làm thế nào để các bộ phận trên cơ thể không bị ảnh hưởng khi đi xe đạp