Ở phần 1 Xe Đạp Thế Giới đã giới thiệu qua về những dụng cụ cần thiết để sửa chữa, tháo – lắp ráp xe đạp thể thao. Trong phần này chúng ta tìm hiểu về cách cân chỉnh xe, chỉnh yên xe và ghi đông sao cho hợp lý với từng người.
>>Xem thêm phần trước : Dụng cụ cần thiết bảo dưỡng xe đạp
1.Khi nào nên cân chỉnh xe?
Một chiếc xe đạp thể thao khi mới được mua về , dù cho bạn đã lắp ráp hay cân chỉnh tại cửa hàng xe đạp nhưng khi tới tay đến những người sử dụng khó tránh khỏi những sự không vừa ý . Do vậy , mà cần được cân chỉnh lại các vị trí để phù hợp hơn .
Trong rất nhiều trường hợp xe đã được sử dụng khá lâu , vì thế mà ít nhiều có sự lỏng lẻo và sai lệch vị trí cần được cân chỉnh lại. Các vị trí cần căn chỉnh như yên xe, ghi đông , các hệ thống tay phanh cần được chỉnh lại phù hợp với người dùng . Nhờ sự cân chỉnh hợp lý mà người điều khiển có thể đi với tâm lý thoải mái , nhanh hơn , không bị mỏi.
-Chuẩn bị dụng cụ : Bộ sửa chữa đa năng
2.Chỉnh yên xe
Yên xe có thể điều chỉnh theo 3 chiều: cao thấp, trước sau, nghiêng.
– Chỉnh độ cao yên xe làm sao để khi đạp pê-đan xuống dưới cùng thì chân gần như thẳng (hơi cong 1 chút), hoặc cách khác là các bạn đi chân đất, để xe bên cạnh, chỉnh yên cao ngang tầm xương hông. Khi chỉnh thì nhớ xoay cho yên nằm dọc theo khung xe, và vặn ốc hãm cho chắc chắn.
– Chỉnh vị trí yên xe: tùy thuộc người lưng dài ngắn khác nhau mà các bạn cho yên dịch ra trước hoặc sau, nguyên tắc của tôi mà phần mông tiếp xúc thoải mái với chỗ rộng nhất của yên xe.
– Chỉnh độ nghiêng: Với tư thế lái xe MTB thì yên hơi chúc đầu xuống (khoảng 1 nấc so với vị trí ngang) là ổn. Nếu đang đi mà cảm thấy cộm ở háng thì các bạn cho chúc thêm 1 nấc nữa.
3.Chỉnh ghi-đông
Vị trí ghi-đông ảnh hưởng rất lớn đến vị trí đạp xe của bạn. Nếu phù hợp thì đi lâu vẫn thấy thoải mái cả cổ tay, cổ, lưng, vai.
Bạn có thể điều chỉnh ghi-đông lên cao hoặc xuống thấp, xoay cho phù hợp với cổ tay/bàn tay, và độ rộng của ghi-đông cho phù hợp với vai.
Nhiều người thường chỉnh yên cao bằng ghi-đông, còn tôi thì ngược lại, chỉnh vị trí yên phù hợp rồi mới chỉnh ghi-đông. Với xe MTB thì bạn có thể chỉnh:
– Quay pô-tăng (stem) theo chiều ngược hoặc xuôi, thông thường cổ pô-tăng không vuông góc mà nghiêng lên 5 độ, khi quay ngược lại thì bạn có thể hạ thấp ghi đông xuống 1 chút. Ngoài ra thì quay pô-tăng xuống dưới trông có vẻ pờ-rồ hơn.
– Hạ bớt vòng đệm cổ phuốc, có thể hạ thấp ghi-đông khoảng 3cm nữa. Những vòng đệm thừa ra thì bạn lại đưa lên trên.
Thực hiện: cần có bộ vít lục giác để tháo ốc pô-tăng. Trước hết cậy nút che và tháo ốc trên đỉnh pô-tăng, sau đó nới 2 ốc hãm pô-tăng ra. Nếu quay ngược pô-tăng thì bạn cần tháo luôn ghi-đông ra bằng cách tháo 2 (hoặc 4) con ốc giữ ghi đông.
Cái khó của việc chỉnh này chính là lúc lắp vào, vì liên quan đến cổ phốt, nếu không chuẩn thì có thể bị bó (cứng lái) hoặc bị rơ (vào chỗ xóc thấy lục cục ở cổ xe). Trước tiên các bạn vặn con ốc phía trên cho vừa chặt nhẹ, chú ý các bộ phận dọc cổ phốt không bị vênh váo, nhấc thử xe lên lắc xem có bị lỏng quá hoặc chặt quá không, sau đó định vị pô-tăng sao cho ghi-đông vuông góc với lốp, rồi vặn chặt 2 ốc hãm pô-tăng lại.
Ốc hãm cổ phốt, thường đậy bằng nút cao-su.
Pô-tăng đã được quay ngược xuống, các bạn chú ý mấy cái vòng đệm, có thể tháo ra đảo lên trên để hạ thấp ghi-đông.
Sau khi chỉnh độ cao hợp lý rồi thì các bạn nên xoay ghi-đông cho phù hợp với cổ tay, tốt nhất là phần đầu ghi-đông hơi vểnh lên 1 chút (tí tẹo thôi), đừng nên xuôi xuống kẻo khi đi đường tay của bạn có xu hướng tượt ra ngoài. Để xoay ghi-đông thì các bạn chỉ cần nới ốc giữ, xoay nhẹ rồi vặn chặt lại.
4.Ốc giữ ghi-đông
Một điều chỉnh nữa, theo tôi là quan trọng, nhất là với loại xe MTB, đó là độ rộng của ghi-đông. Cái này liên quan đến vai và cánh tay, nếu độ rộng không chuẩn thì rất nhanh mỏi và làm xấu dáng các bạn gái. Độ rộng ghi-đông thường được tính bằng độ rộng vai cộng thêm 10-15cm nữa, như thế với chị em vóc dáng tương đối thì ghi-đông rộng tầm 56-58cm là cùng. Tuy nhiên hầu hết xe MTB tiêu chuẩn đều có ghi-đông 60-62cm. Có 2 cách bạn có thể làm:
– Cắt ngắn bớt ghi đông, cái này dễ nhưng cần có tí khéo tay. Một số loại ghi đông thậm chí còn có vạch sơn đánh dấu sẵn.
– Dịch chuyển vị trí tay nắm và tay điều khiển dịch vào bên trong, lúc ấy 2 đầu ghi-đông có thể hơi thòi ra 1-2cm, các bạn gái lấy 2 dải ruy-băng buộc vào trông cũng ổn, các bạn trai thì mua thêm 2 thiết bị có tên gọi sừng trâu lắp vào để che.
Với một số bước cân chỉnh căn bản bạn hoàn toàn có thể tự mình chỉnh xe sao cho phù hợp với vị trí ngồi của mình phù hợp nhất . Nếu như bạn đang còn những băn khoăn và vụng về khi căn chỉnh xe bạn hoàn toàn có thể tham khảo kỹ thuật về xe đạp thể thao của những chuyên gia giàu kinh nghiệm và tham khảo kỹ thuật căn chỉnh trực quan nhất .
>>Xem thêm phần tiếp theo : Chỉnh các tay điều khiển