Hub xe đạp thể thao hay xe đạp địa hình là gì , chúng gồm có những loại nào, cách hoạt động ra sao ? khi đạp thì phát ra tiếng kêu to hay nhỏ ?Hãy cùng tham khảo qua bài viết dưới đây để có thể nắm rõ và có câu trả lời tốt nhất nhé!
1.Hub là gì?
Hub là một thiết bị trung tâm hay chỉ là trung tâm thiết bị , là một hộp số bánh răng hệ thống thay đổi thường được sử dụng trên xe đạp được thực hiện với các bánh răng hành trinh xung quanh hoặc bánh răng epicyclic . Các bánh răng và chất bôi trơn được niêm phong trong vỏ của hộp bánh răng trung tâm, trái ngược với bánh răng ngoại thất , nơi bánh răng và cơ chế được tiếp xúc với các yếu tố. Thay đổi tỷ lệ bánh răng được truyền thống thực hiện bằng một đòn bẩy thay đổi kết nối với trung tâm bằng cáp Bowden , và các bộ chuyển đổi kiểu xoắn đã trở nên phổ biến.
Hệ thống bánh răng trung tâm nói chung có tuổi thọ rất lâu dài và không cần bảo trì , mặc dù một số không thích hợp cho việc sử dụng áp lực cao trong các cuộc thi hoặc đi trong các điều kiện đồi núi, ngoài đường. Nhiều xe đạp đi trong đô thị như xe đạp thành phố châu Âu hiện nay thường được trang bị 7 bánh răng tốc độ trung tâm và 8 tốc độ đang ngày càng trở nên có sẵn. Xe đạp tiện ích cũ hoặc ít tốn kém hơn thường sử dụng các bánh răng 3 tốc độ, chẳng hạn như trong các hệ thống cho thuê xe đạp . Nhiều xe đạp gấp sử dụng bánh răng 3 bánh. Có thể phát triển hiện đại với 14 tỉ số.
- Ưu điểm :
-Thông thường các bánh răng trung tâm sẽ được niêm phong trong trung tâm và bảo vệ chúng khỏi nước , đá , cát các va chạm . Do đó các bánh răng trung tâm thường yêu cầu bào trì ít hơn và có thể đáng tin cậy hơn so với các hệ thống bánh rawnh ngoại vi tương đương . Có thể đòi hỏi nhiều sự điều chỉnh và thay thế các bộ phận ( dây xích phía trước , xy lồng bánh sau hay chuỗi hatchback).
-Hub bánh răng hoàn toàn tránh được nguy cơ va chạm với các bánh xe và sự sụp đổ bánh xe mà các hệ thống derailleur có thể bị ảnh hưởng.
Các bánh răng trung tâm có thể thay đổi tỉ số bánh răng khi bánh sau không quay. Điều này có thể hữu ích cho việc đi lại bằng xe đạp với các điểm dừng thường xuyên và đi xe đạp leo núi ở địa hình gồ ghề.
-Các bánh răng trung tâm có thể đơn giản hơn để sử dụng cho những tay đua thiếu kinh nghiệm, bởi vì nhìn chung chỉ có một bộ phận chuyển đổi duy nhất hoạt động và không có tỉ số bánh răng chồng chéo. Ngược lại, các hệ thống derailleur hiện đại thường có hai cần số và đòi hỏi một số suy nghĩ trước để tránh sự kết hợp của bánh răng có vấn đề.
-Các bánh răng trung tâm có thể được sản xuất để bao gồm một phanh gấp (mặc dù không phải tất cả các bánh răng trung tâm đều có sẵn với phanh gấp). Điều này là không thể với hệ thống chuyển đổi ngoại vi, bởi vì chuỗi không thể truyền tải một kéo ngược.
-Bánh răng của Hub cung cấp một phương tiện để chuyển tỷ số bánh răng trên drivetrains không tương thích với deraileurs bên ngoài như các ổ đĩa và ổ đĩa trục .
-Các đơn chainline cho phép đầy đủ chuỗi bao vây bảo vệ chuỗi , vì vậy các chuỗi có thể được bảo vệ khỏi nước và đá mạt, và quần áo có thể được bảo vệ khỏi tiếp xúc với chuỗi bôi trơn.
-Chuỗi đơn không yêu cầu dây chuyền uốn cong hoặc xoắn. Kết quả là, chuỗi có thể được xây dựng khác nhau, với pins song song thay vì hình thùng. Đường tiếp xúc giữa các bề mặt mang, thay vì điểm tiếp xúc của một chuỗi derailleur, mở rộng đáng kể tuổi thọ của tất cả các thành phần.
-Trên những chiếc xe đạp có đường dây cố định, không cần dây xích, loại bỏ một phần mà nếu không sẽ bị hư hỏng ở địa hình gồ ghề – đây là một thuận lợi cho người đi xe đạp đường bộ. Trường hợp cần thiết bị căng thẳng, một cái lồng ngắn thường đủ để có thể lăn bánh.
- Nhược điểm :
-Có thể khó hoặc không thể chọn một thiết bị khác trong khi đạp, bởi vì cần phải giải phóng áp lực để cho phép thay đổi trường hợp này.
-Bánh xe phía sau không thể tách hoàn toàn khỏi một chiếc xe đạp với bánh răng trung tâm mà không cần phải ngắt kết nối các loại hộp số, điều này làm phức tạp thêm quá trình lắp đặt một bánh xe..
-Bánh răng trung tâm là một phần không thể tách rời của bánh xe và không thể thay đổi bánh xe mà không thay đổi bánh răng trung tâm.
-Các bánh răng trung tâm phức tạp hơn và thường là khó khăn hơn cho người lái để sửa chữa, đặc biệt là ở lề đường.
-Bánh răng trung tâm thường đắt hơn hệ thống derailleur.
-Ở các mức công suất đi lại / vui chơi giải trí, các bánh răng trung tâm hiện tại thường có hiệu suất thấp hơn khoảng 2% so với các bánh răng derailleur được duy trì hợp lý.
-Bánh răng Hub có xu hướng nặng hơn hệ thống derailleur với các đặc tính gearing tương đương, và trọng lượng bổ sung được tập trung ở bánh sau. Trên xe đạp phía sau trong xe thể thao sử dụng trọng lượng unsprung này có thể ảnh hưởng xấu đến lực kéo và phanh.
-Các bánh răng trung tâm nói chung không tương thích với cơ chế phát hành nhanh / trục xiên.
-Đôi khi có thể chọn không có bánh răng khi thay đổi bánh răng với cáp bánh răng bị điều chỉnh kém, dẫn đến mất hoàn toàn ổ đĩa.
2. Có những loại Hub nào ?
Có thể kể đến 1 vài loại hub bây giờ như ” cassette,free coaster, fix …”. Tuy nhiên thì chỉ có duy nhất hub sử dụng cassette là phát ra tiếng kêu ..
- Hub free coaster
sử dụng Lip với chế độ lò xo đẩy. Tức là khi đạp lên , sẽ có 1 lò xo trong hub khởi động bộ chuyển động, đẩy Lip( drivers) dính vào chuyển động của hub làm bánh quay theo vòng đạp. Lợi thế của loại hub này là bánh có thể chuyển động 2 chiều mà không ảnh hưởng tới vòng xoay của bàn đạp ( tức là khi bánh quay ngược lại thì đùi (crank) sẽ không quay ngược lại theo). Hub này thường được dùng cho những người chơi BMX .
- Hub fix
Là loại hub mà hub với Lip cố định với nhau. Lip xoay bánh xoay, Lip dừng bánh dừng
Và chỉ có duy nhất “hub cassette là phát ra tiếng kêu”, loại hub sử dụng phổ biến trong hầu hết các dòng xe đạp. Vì sao ? Vì nó có các lợi thế :
– Độ ổn định tốt
– Ít hoặc không bị delay khi phát lực đạp
– Độ bền cao
Lip của cassette có các cá( những miếng hợp kim bé, k biết tiếng anh gọi là gì) kê vào các vách của Hub,khi đạp, các cá sẽ kê vào vách hub và bánh sẽ chuyển động theo Lip. Khi dừng bàn đạp, bánh xoay, cá sẽ trượt trên cách vách chéo, trượt và phát ra tiếng kêu. Và khi bánh xoay ngược, thì do cá vẫn tì trên các vách chéo nên bàn đạp sẽ xoay ngược lại theo.
3.Nguyên nhân phát ra tiếng kêu ở Hub
Hub kêu to hay nhỏ hoặc không kêu phụ thuộc vào Lip(hub drivers) của hubVậy nguyên do phát ra tiếng là ở các cá của Lip.
Tiếng cá to hay không phụ thuộc vào chất liệu của cá và số lượng của cá trong Lip( theo mình biết bh 9 cá là nhiều nhất). Càng nhiều cá sẽ có tiếng kêu càng dày, và to( nếu có các hub cùng số lượng cá mà tiếng to khác nhau thì là do chất liệu của cá và vách hub). Và lợi thế của nhiều cá, sẽ là tiếng kêu giòn và độ delay của bàn đạp ít. Tuy nhiên thì do sở thích của từng người khác nhau, người thích tiếng to thích tiếng nhỏ, nên vấn đề về bàn đạp delay hay độ bền đc bù đắp bằng chất liệu của sản phẩm..
Vì thế chốt lại là nếu đồ của bạn thật sự sịn, thì hub tiếng to hay hub tiếng nhỏ không liên quan tới độ bền của hub.. Nhưng nếu như về cơ chế, thì hub tiếng to sẽ có độ bền cao hơn nếu như cùng 1 chất liệu.
Còn về độ trơn của bánh thì không bánh nào trơn bằng hub free coaster, vì hub này không chịu ma sát của bất kì kết cấu chuyển động nào ngoài bi.
Đây là mình đưa ra quan điểm với các hub phổ thông. Bây giờ thì có 1 số hub đặc biệt có thể remix các tính năng với nhau, có thể kể đến hub profile Z coaster, hay eclat free blind.
Trên đây là những chia sẻ hữu ích về Hub , nếu như bạn muốn nâng cấp hay thay thế cho chiếc xe đạp thể thao của mình hãy tham khảo những tư vấn kỹ thuật về xe đạp thể thao của các chuyên gia có kinh nghiệm để có thể lựa chọn chính xác hơn .
Tổng hợp